Wyobraź sobie rachunek bankowy, na którym przed jedynką znajduje się dwanaście zer. Następnie pomnóż otrzymaną wartość ponad pięciokrotnie i to w dolarach. Wynikiem tego równania jest 5,3 biliona USD. Ogromna wartość, prawda? Właśnie tyle wynosi dzienny obrót międzynarodowego rynku walutowego czyli Forex (skrót od angielskojęzycznego foreign exchange dosłownie tłumaczonego jako wymiana zagraniczna).
Poniższy, obszerny poradnik przeprowadzi Cię przez szereg zagadnień dotyczących rynku Forex odpowiadając na elementarne, jak i bardziej złożone pytania, które są z nim bezpośrednio związane. Serdecznie zapraszamy do lektury!
Forex – co to jest?
Jak wspomniano we wstępnie nazwa Forex wywodzi się z języka angielskiego i oznacza globalny rynek wymiany walutowej. Jest największym rynkiem dewizowym na świecie obracającym ponad 5 bilionami dolarów każdego dnia (według regularnego badania Bank of International Settlement) – w efekcie w każdym momencie dnia istnieje możliwość uzyskania odpowiedniej płynności do wymiany dowolnej waluty. Dla traderów inwestujących na rynku Forex płynność oraz zmienność cen walut wykorzystywana jest do spekulacji, dzięki której mogą zarabiać zarówno na spadkach jak i na wzrostach kursów złotego, dolara, jena i wielu innych.
Warto zaznaczyć, że Forex to rynek over-the-counter (z ang. OTC) przez co należy rozumieć, że w przeciwieństwie do parkietu giełdowego nie będzie posiadał jednego stałego ośrodka handlowego (tak jak giełda w Warszawie albo w Nowym Jorku) gdzie dokonywane są transakcje i nie ma jednej, określonej ceny aktywa (waluty). Forex to rynek zdecentralizowany, a każda transakcja odbywa się bezpośrednio pomiędzy kupującym i sprzedającym bez uczestnictwa pośrednika (jakim jest scentralizowana giełda).
Uczestnikami tego rynku są przede wszystkim:
- Banki centralne – „producenci pieniądza”, kształtują podaż i koszt pieniądza
- Banki różnych poziomów (tiery)
- Fundusze inwestycyjne, emerytalne, etc. (smart money)
- Importerzy oraz eksporterzy
- Organizacje państwowe i międzynarodowe (głównie przez odpowiednie instytucje finansowe – BiS, Clearers, etc.)
- Brokerzy detaliczni
- Inwestorzy indywidualni (mali spekulanci)
Chociaż rynek jest zdecentralizowany to „duzi gracze” czyli największe banki inwestycyjne posiadają w nim łącznie około 80% udziałów. Oznacza to, że mają realny wpływ na kształtowanie cen, a śledzenie ich zagrań w dużym stopniu ułatwia zrozumienie struktury rynkowej. Największym podmiotem w strukturach Forex jest Deutsche Bank, listę zamyka natomiast Goldman Sachs:
Cała struktura rynku Forex przyjmuje formę piramidy – powyższe banki znajdują się na szczycie i są połączone wspólną siecią elektroniczną tworzącą rynek interbankowy (międzybankowe). Ich główną rolą jest:
- Dostarczanie waluty i produktów finansowych firmom z niższego szczebla
- Obsługa brokerów, instytucji finansowych, banków komercyjnych
- Agregacja ofert w jeden arkusz zleceń
Kiedy powstał Forex, który znamy obecnie?
Za początki obecnego rynku Forex uznaje się czasy antyczne i pierwszą wymianę barterową. W książce J. Hasebroeka zatytułowanej „Handel i Polityka w Starożytnej Grecji” znajdujemy informacje o Bizantyjczykach, który stworzyli swojego rodzaju monopol giełdowy. Udało im się otworzyć banki i punkty wymiany walut we wszystkich najważniejszych dla ówczesnej cywilizacji lokalizacjach w znacznym stopniu ułatwiając wymianę handlową z kupcami i dostawcami z innych zakątków świata.
Historia współczesnego rynku walutowego zaczyna się natomiast ponad 400 lat temu – pierwsza wymiana przypominająca dzisiejszy Forex działać miała wtedy w Amsterdamie. Wymiana walutowa jak zawód zaczęła formować się jednak na poważnie od XIX wieku, a na początku XX ponad połowa światowych transakcji realizowana była przy wykorzystaniu funta szterlinga. W przeciągu zaledwie kilkudziesięciu lat liczba banków operujących w Londynie wzrosła z 3 do 71.
Jeżeli zastanawiasz się „kto jest właścicielem Forex”, to warto pamiętać, że rynek ten jest całkowicie zdecentralizowany. Jak wspomniano wcześniej, nikt nie sprawuje nad nim kontroli jak ma to miejsce w przypadku tradycyjnych giełd towarowych, czy też papierów wartościowych. rynek Forex jest wielkim, globalnym targiem walutowym, na którym co do zasady przez 24 godziny, 5 dni w tygodniu trwa handel walutami. Jest mnóstwo “straganów” z różnymi dostawcami, cenami i warunkami handlu. Możemy wybierać i przebierać, ale ostatecznie decydujące znaczenie będzie miała trafność decyzji inwestycyjnych.
Dlaczego Forex?
Poniżej zgromadzono dziesięć głównych powodów mówiących, dlaczego Forex jest najlepszym rynkiem do inwestycji w tym roku oraz w kolejnych latach:
| Zmienność | Główne pary walutowe w przeciągu dnia przesuwają się o 50-100 pipsów (punktów) co oznacza, że każdego dnia przy pozycji 1 lota (100 tysięcy jednostek waluty) można zarobić lub stracić 500-1000 dolarów. W osobnym poradniku dowiesz się kiedy grać na Forex, czyli kiedy kupować i sprzedawać. |
| Dostępność | W odróżnieniu od tradycyjnej giełdy na początek wystarczy Ci nawet symboliczne 100 dolarów, aby przy wykorzystaniu dźwigni finansowej móc zarabiać na spekulacji i dynamicznych zmianach kursów walut i założyć konto z małym depozytem. |
| Technologia | Handel z tabletu, telefonu, komputera, czy też przeglądarki? A może smartwacha? Platformy tradingowe Forex są wysoce zaawansowane technologicznie i oferują dostęp do notowań w czasie rzeczywistym oraz wielu przydatnych narzędzi |
| Możliwości | Na rynku Forex nie musisz posiadać waluty, aby ją wymieniać. Dzięki instrumentom pochodnym – kontraktom różnicy kursowej – zarabiasz na wzrostach jak i spadkach kursowych |
| Regulacje | Światowi oraz krajowi regulatorzy dokładnie pilnują jakie firmy i domy maklerskie oferują klientom detalicznym dostęp do rynku Forex zapewniając jednocześnie możliwość skorzystania z funduszy zapomogowych w przypadku upadku firmy inwestycyjnej |
| Bonusy oraz promocje | Podwojona wartość wstępnego depozytu, możliwość wygrania atrakcyjnych nagród rzeczowych lub biletów na mecze i koncerty? Brokerzy i domy maklerskie stosują wiele metod, aby zachęcić inwestorów do zdeponowania pieniędzy na rynku |
| Wiedza i doświadczenie | Wchodząc na rynek Forex zdobywasz nową i niezwykle cenną wiedzę ze świata finansów, ekonomii, bankowości centralnej, poznajesz zasady działania gospodarki, stóp procentowych, inflacji i stajesz się ekspertem od wszystkiego co związane z pieniądzem |
| Społeczności | Kiedyś trader był samotnym wilkiem lub pracownikiem dużej korporacji, dzisiaj dzięki mediom społecznościowym może współpracować z innymi inwestorami na całym świecie. |
| Materiały edukacyjne | Forex to jeden z najlepiej zbadanych i opisanych rynków, na którym uzyskasz dostęp do tysięcy stron materiałów edukacyjnych, książek i poradników dostępnych całkowicie za darmo. Świetnym przykładem jest między innymi Comparic.pl i znajdujący się w nim dział Edukacja. |
| Atrakcyjne warunki transakcyjne | Brokerzy na rynku Forex oferują zdecydowanie niższe prowizje od transakcji niż domy maklerskie na rynku giełdowym, dodatkowo istnieje możliwość spróbowania swoich sił w handlu przy wykorzystaniu wirtualnych pieniędzy dzięki rachunkom demonstracyjny |
Źródło: Opracowanie własne
Kiedy Forex jest zamknięty? A może działa cały czas?
Odmiennie niż w przypadku giełdowych parkietów, na rynku nie występują sztywne godziny w których możliwy jest handel. Dlaczego więc mówi się o sesji europejskiej, amerykańskiej czy azjatyckiej w kontekście rynku walutowego? Dlaczego warto brać pod uwagę godziny handlu na Forex?
Tak naprawdę na Forex miejsce ma nieustanna wymiana walut – 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu i 365 dni w roku. Biorąc pod uwagę jednak czynnik ludzki, weekendy oraz strefy czasowe pojawiają się godziny, w których handel jest mniej lub bardziej aktywny. Forex nie jest więc zamknięty nigdy, jednak różnić może się jego aktywność.
Z tego powodu zwyczajowo sesje na rynku Forex dzielone są na:
- Azjatycką – rozpoczynającą się o 23:00 czasu polskiego i trwającą do 07:00 czasu polskiego
- Europejską – rozpoczynającą się o 09:00 czasu polskiego i trwającą do 17:00 czasu polskiego
- Amerykańską – rozpoczynającą się o 15:00 czasu polskiego i trwającą do 22 czasu polskiego
Największa aktywność rynku Forex wypada w momencie kiedy wspomniane sesje nachodzą na siebie, czyli głównie przed końcem handlu w Europie oraz na początku handlu w Stanach Zjednoczonych. Czas nakładania się na siebie sesji w głównych środkach tradingowych zlokalizowanych w Sydney, Tokio, Londynie oraz w Nowym Jorku zaprezentowano na poniższej infografice:
Kto zarabia na Forex?
Według szacunków od 80 do nawet 96 procent inwestorów detalicznych traci na rynku Forex. W polskich warunkach bardziej rozwiniętego i doświadczonego rynku, wartości te są jednak zdecydowanie mniejsze. Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) od 2016 roku wymusza na brokerach i domach maklerskich publikowanie kwartalnych wyników zyskowności swoich klientów.
W 2017 roku w Polsce na Forex traciło 64% wszystkich inwestorów co znaczy, że co trzeci generował zyski. Należy pamiętać, że inwestowanie na rynkach walutowych jest „grą sumy zerowej” – jeżeli ktoś zarabia pieniądze, ktoś musiał je stracić. Jeżeli więc zastanawiasz się: „Dlaczego przegrywam na Forex” to właśnie w tym może tkwić odpowiedź – gdyż zarobić musiał ktoś inny, posiadający przeciwstawną pozycję.
Zarówno dane z ostatniego kwartału, jak i z całego roku potwierdzają, że najwyższy poziom skuteczności osiągają inwestorzy handlujący na towarach i surowcach (ang. commodity). W ich przypadku średnia roczna zyskowność wyniosła 40,01%. Podsumowanie wyników poszczególnych brokerów i domów maklerskich (uśrednione dane z czterech kwartałów 2017 r.) prezentuje poniższa tabela:
Poniższy wykres prezentuje tabelę w ujęciu graficznym:
Na rynku Forex straty mogą przekroczyć początkowy depozyt – oznacza to, że posiadając na rachunku 100 dolarów, które zostały źle zainwestowane ostateczne saldo konta może wynieść -100 dolarów lub więcej. Co prawda platformy transakcyjne posiadają automatyczne zlecenia zamknięcia pozycji gdy wartość konta zbliża się do zera, to przy bardzo silnych wahaniach i załamaniach rynku nie zawsze muszą jednak działać. Obecnie brokerzy regulowani w Unii Europejskiej muszą oferować swoim klientom ochronę przed ujemnym saldem w efekcie czego ewentualne debety pokrywają z własnej kieszeni.
Jak zacząć? Początek przygody z rynkiem Forex
Branża poczyniła ogromne postępy w dziedzinie technologii, dostępnych rozwiązań, podejścia do klienta, a także bezpieczeństwa i jakości oferowanych usług. Obecnie bardzo wielu brokerów działa w technologii STP bądź ECN dostarczając ceny bezpośrednio z rynku międzybankowego.
Często spotykamy się z wieloma pytaniami:
- Jaki zacząć na rynku Forex?
- Gdzie założyć konto?
- Gdzie grać na Forex?
- Forex, który broker będzie najlepszy?
Wybór brokera Forex jest uzależniony przede wszystkim od indywidualnych predyspozycji tradera. Najważniejsze jednak, aby dom maklerskim, z którym zamierzasz współpracować posiadał regulacje jednej z renomowanych komisji nadzoru, oprócz polskiego KNFu, są to brytyjska FCA oraz cypryjski CySEC.
Obecnie oferta brokerów jest bardzo bogata. Praktycznie każdy broker ma przynajmniej dwa rodzaje kont w ofercie, natomiast ci więksi posiadają ich kilka z całą gamą różnych produktów. Konta często różnią się między sobą podstawowymi cechami tak, aby każdy inwestor indywidualnie mógł dopasować konto do swoich potrzeb. I tak np. mamy konta dla mikro-inwestorów z małym portfelem – gdzie minimalna pierwsza wpłata wynosi niewiele więcej niż zabezpieczenie najmniejszej pozycji (ok. 5$). Listę rekomendowanych brokerów do rozpoczęcia przygody z rynkiem walutowym znajdziesz w tym miejscu.
Poniżej znajdziesz krótką listę podpunktów, na które warto zwrócić uwagę decydując się na wybór brokera Forex:
Zawsze należy pamiętać o zasadzie “ufaj i sprawdzaj” poprzez kontrolowanie jakości usług brokera i jego szczerości na bieżąco. Jakiś czas temu nastąpiła eksplozja tzw. kont STP, czyli tych, na których zlecenia są automatycznie przekazywane na rynek (do tzw. dostawców płynności), co miało wyłączać konflikt interesów między brokerem, a jego klientem. Rzeczywistość okazała się znacznie mniej różowa, niż się wydawało. Nagle konta STP z ultra-niskimi rozbieżnościami pomiędzy ceną kupna i sprzedaży (spread) stały się modne, a brokerzy szybko znaleźli sposób by, mimo zaostrzającej się konkurencji, zmaksymalizować zyski i w tym przypadku.
Więcej na temat rodzajów brokerów, czym się różni model Market Maker, STP oraz ECN przeczytasz w osobnym artykule.
Forex dla początkujących, czyli najczęściej zadawane pytania
Portal Comparic.pl przygotował specjalny słowniczek pojęć Forex, w którym można znaleźć wytłumaczenie wszystkich najważniejszych określeń takich jak A book / B book, arbitraż, BE, czy też luzowanie ilościowe. Oprócz tego odpowiadając na najczęstsze pytania naszych Czytelników, w tej części artykułu dowiesz się między innymi:
- co to jest lot
- co to jest swap
- co to jest wolumen
- co to są pipsy
- co to jest spread
- co to jest interwał
- co to jest scalping
- co to są zlecenia przeciwstawne
Lot (ang. partia) to określenie pakietu / kontraktu, za pomocą którego można dokonywać operacji w elektronicznych systemach transakcyjnych, np. na rynku walutowym (Forex). Standardowy lot składa się ze 100.000 jednostek waluty bazowej. Brokerzy natomiast często udostępniają również nieco mniejsze jednostki takie jak:
- minilot – 10.000 jednostek waluty bazowej (1/10 lota)
- mikrolot – 1.000 jednostek waluty bazowej (1/100 lota)
- nanolot – 100 jednostek waluty bazowej (1/1000 lota)
Transakcja SWAP nazywana jest również rolover i overnight – są to operacje pozostawienia otwartej pozycji na następną dobę, za którą inwestor otrzymuje lub płaci odsetki. Praktycznie wszystkie transakcje realizowane na rynku walutowym oraz na kontraktach różni kursowych (CFD) wiążą się ze swapami.
Kontrakty swap wykorzystuje się między innymi w przypadku chęci ograniczenia ryzyka wymiany walutowej lub stóp procentowych. Pierwsza transakcja swap była wymianą USD (dolar amerykański) na CHF (szwajcarski frank) i odbyła się w sierpniu 1981 roku między korporacją IBM, a Międzynarodowym Bankiem Rekonstrukcji i Rozwoju.
Na rynku walutowym swap dzieli się na kilka rodzajów i każdy ma swoją specyfikację:
- Swap walutowy (currency swap, FX swap)
- Swap stopy procentowej (interest rate swap, IRS)
- Swap walutowo-procentowy (cross currency interest rate swap, CIRS).
Pips – Jak można się dowiedzieć między innymi ze źródeł dostępnych w Internecie “pips to najmniejsza jednostka zmiany kursu walutowego”. Tak też faktycznie było, jednakże ów jednostka została podzielona na 10 części i powstał tzw. pips cząstkowy.
Pips cząstkowy został wprowadzony wraz z postępem w handlu elektronicznym i zawdzięcza mu się zwiększenie obrotów na rynku Forex, ale także (co bardzo ważne dla traderów) zmniejszenie kosztów transakcyjnych. Chyba każdy trader zgodzi się ze mną co do tego, że 1,6-pipsowy spread będzie lepszy niż pełny, 2-pipsowy jaki należałoby zapłacić w czasach, gdzie kwotowania odbywały się maksymalnie do czwartego miejsca po przecinku.
Spread jest to różnica pomiędzy kursem kupna (ceną Bid) a kursem sprzedaży (ceną Ask) danego instrumentu finansowego. Istnienie spreadów jest standardem na wszystkich rynkach finansowych i stanowią one koszt transakcyjny / prowizję brokera. Większość brokerów oferujących swoje usługi w Internecie działa w modelu Market Maker, co oznacza, iż są oni animatorami rynku, tworzą go i zależy im na zapewnieniu jak największej płynności. Brokerzy Market Maker wyróżniają się tym, że często oferują zarówno zmienne jak i stałe spready (widełki cenowe).
Interwał to nic innego jak okres czasu, który przedstawiany jest na wykresie i w którym ujęta jest cena. W najpopularniejszych platformach tradingowych najniższe interwały zaczynają się od jednej minuty (M1) a kończą na miesiącu (Monthly) poprzez interwały godzinowe, czterogodzinowe oraz jednodniowe. W przypadku wykresu świecowego każda pojedyncza świeczka w danym interwale odpowiada konkretnej jednostce czasu. W związku z tym na interwale godzinowym (H1) jedna świeczka odpowiada jednej godzinie. Z poniższego artykułu dowiesz się, który interwał jest najlepszy do tradingu.
Scalping jest strategią tradingową. Polega ona na prowadzeniu wielu transakcji dziennie przy wykorzystaniu małych ruchów ceny. Traderzy otwierają transakcje na wybranym poziomie kursu. Dziennie są to dziesiątki, a nawet setki zleceń. Inwestorzy korzystają z wykresów o niskich interwałach czasowych, zazwyczaj ograniczając się do 1 minutowego. Głównym celem skalperów jest otwieranie transakcji kupna lub sprzedaży, by po chwili ją zamknąć powyżej lub poniżej ceny, w zależności od rodzaju zlecenia. Zarabiają na tym zazwyczaj tylko kilka, czasem kilkanaście pipsów. Duża liczba małych zysków po zsumowaniu może przerodzić się w ogromne zwroty, szczególnie przy dużym wolumenie transakcji otwieranych przez inwestora.
Zarządzanie kapitałem i ryzykiem – złota zasada utrzymania się na rynku
Trader wchodzący na rynek słyszy, że w jednej transakcji nie powinien ryzykować więcej niż 2-5% kapitału. Jest to ważne nie tylko z punktu widzenia zarządzania kapitałem, ale także ma aspekt psychologiczny. Stosując dowolny system inwestycyjny może nam się zdarzyć strata pięć czy nawet sześć razy pod rząd. Jak wtenczas będzie wyglądał nasz portfel?
Jak widać w powyższej tabeli zaczynając z kapitałem początkowym rzędu 10 tysięcy złotych i ryzykując 1% całego kapitału na jedną transakcję, po serii pięciu strat konto zostanie uszczuplone o niespełna 500 złotych. Przy maksymalnej stracie rzędu 10% po tej samej ilości stratnych transakcji z rachunku zniknie już ponad 4 tysiące. Oczywiście mniejsze ryzyko równa się mniejszemu, potencjalnemu zyskowi, dlatego tak istotne jest dobranie strategii inwestycyjnej pod własne predyspozycje oraz poziom „awersji do ryzyka”.
Ryzykując 5% na każdą transakcję inwestor musiałby podjąć aż 104 błędne decyzje z rzędu, żeby całkowicie wyzerować swój depozyt. Gdy poziom ten spada do 2% wtedy transakcji takowych potrzeba już aż 263 pod rząd.
Trend, wsparcia i opory czyli wstęp do analizy technicznej
W analizie technicznej rynków, trend odgrywa bardzo ważną rolę. Praktycznie wszystkie narzędzia, z których korzystają analitycy służą do określania trendu, który ma służyć w podejmowaniu właściwych decyzji inwestycyjnych. Zdaniem praktyków, każdy początkujący inwestor musi pamiętać o trzech podstawowych zasadach:
- „nigdy nie walcz z trendem”,
- „trend jest twoim sprzymierzeńcem”,
- „zawsze dokonuj transakcji zgodnych z trendem”.
Najogólniejsza definicja trendu podaje, że jest to kierunek, w którym w danym okresie czasu podąża rynek (cena). Dla potrzeb niniejszej pracy, warto jednak sięgnąć po bardziej rozbudowaną definicję. J.J. Murphy zauważa, że ceny niezależnie od swoich głównych kierunków nigdy nie poruszają się po liniach prostych. Ruchy to serie zygzaków, które wyglądem przypominają kolejne fale z wyraźnie rozrysowanymi wierzchołkami oraz punktami odbicia. Kierunek rozrysowywania się kolejnych szczytów oraz dołków będzie decydował o głównym układzie trendu. Na podstawie powyższych definicji wyróżnić możemy trzy podstawowe rodzaje trendów:
- trend wzrostowy – seria kolejnych wyższych szczytów (HH – Higher Highs) oraz wyższych dołków (HL – Higher Lows),
- trend spadkowy – seria kolejnych niższych szczytów (LH – Lower Highs) i niższych dołków (LL – Lower Lows),
- tren boczny (horyzontalny) – cena porusza się w zakresie dołków i szczytów zlokalizowanych na tych samych lub zbliżonych poziomach (w takiej sytuacji często mówi się także o braku trendu lub o konsolidacji).
Ruchy cenowe rozrysowują trendy i poziomy, które określa się mianem punktów wsparcia oraz oporu. Wsparcie wyznacza się na poziomie dołka – jest obszarem, w przypadku którego zainteresowanie kupujących przekracza zainteresowanie sprzedających. W efekcie spadki zostają powstrzymane, a cena ponownie przesuwa się w górę. Poziom ten rozrysowywany jest wcześniej, gdyż zazwyczaj określa go dno poprzedniej zniżki lub inny z historycznych dołków.
Przeciwieństwem wsparcia jest opór – wyznaczany na punktach szczytów stanowi poziom cenowy, w przypadku którego niedźwiedzie są silniejsze od byków co prowadzi do osunięcia notowań. Podobnie jak w przypadku wsparcia, opór może być wyznaczany przez szczyt wcześniejszy lub któryś ze szczytów historycznych. W trendach popytowych wsparcia i opory układają się rosnąco – w trendach podażowych natomiast na odwrót. Warto jednocześnie zauważyć, że poziomy wsparć i oporów są w stanie odwrócić trend. W większości przypadków będą jednak służyły do chwilowego zahamowania danej tendencji rynkowej
Wsparcia i opory w trendzie wzrostowym
Wykresy prezentują uproszczone podejście do cenowych poziomów wsparć i oporów w trendzie wzrostowym oraz spadkowym. Praktyka rynkowa pokazuje, że miejsce może mieć wiele odstępstw – kolejne opory nie zawsze występują powyżej wcześniejszych (trend wzrostowy) lub poniżej wcześniejszych (trend spadkowy). W wielu przypadkach linia wsparcia – po jej przebiciu przez cenę – będzie pełniła formę linii oporu (oraz odwrotnie). Należy o tym pamiętać podczas rozrysowywania poziomów wsparć i oporów na rzeczywistych wykresach.
Wsparcia i opory w trendzie spadkowym
Zmianę poziomu wsparcia w poziom oporu zaprezentowano poniżej na rzeczywistym, historycznym wykresie cenowym notowań spot złota:
Zasady inwestowania na Forex – podsumowanie
Powyższy artykuł pomimo swojej obszerności jest jedynie wprowadzeniem do szeregu zagadnień związanych z rynkiem walutowym Forex. Osoby pragnące dokładnie zgłębić zasady inwestowania, tworzenia własnych strategii inwestycyjnych, otwierania pozycji, korzystania ze wskaźników serdecznie zachęcamy do zapoznania się z działem Edukacja portalu Comparic.pl.
Materiały dla początkujących zostały zebrane w ramach Akademii Forex, gdzie każdy zainteresowany krok po kroku może przejść przez kolejne lekcje i zapoznać się z wszystkimi zagadnieniami związanymi z rynkiem walutowym.
Nic lepiej nie podsumuje powyższego poradnika niż „Hymn podążania za trendem” autorstwa Eda Seykoty.
Jest to jeden z najsłynniejszych traderów na świecie. W ciągu dwunastu lat z pięciu tysięcy dolarów zrobił piętnaście milionów. Jego sylwetka została opisana w książce “Czarodzieje rynków”, a krótki opis jest także dostępny w artykule “Zostań czarodziejem rynku“. Pamiętaj: Jeden trend płaci za wszystko!